Een microscoop is het ideale instrument om voor het oog het beeld van kleine objecten te vergroten. Het beeld kan worden gerealiseerd middels optische, akoestische of elektronische methoden. Microscopen worden vooral toegepast in zeer uiteenlopende wetenschapsgebieden, waaronder biologie, metallurgie, spectroscopie, geneeskunde, geologie en algemeen wetenschappelijk onderzoek.
Eenvoudige microscopen zijn al in gebruik sinds het midden van de 15e eeuw. De Nederlandse natuurkundige Antonie van Leeuwenhoek ontwierp in 1674 lenzen die krachtig genoeg waren om bacteriën met een diameter van twee tot drie micrometer te bekijken.
Een microscoop heeft een optisch systeem welke bestaat uit twee optische systemen. Het eerste (objectief genaamd), wordt in de buurt van het te onderzoeken object gemonteerd en realiseert een echt beeld in de microscoop. Het tweede optische systeem (oculair), laat de toeschouwer het vergrote beeld zien. Het objectief heeft een vergrotingsfactor welke varieert van 2 tot 100x, terwijl het oculair niet meer dan 10x vergroot.
Doorlicht microscopen leveren doorgaans hogere vergrotingen en zijn daarmee geschikt voor kleine objecten. Deze worden vaak gebruikt om afzonderlijke cellen en weefsels van organismen zichtbaar te maken. Deze microscopen zijn in diverse uitvoeringen leverbaar:
monoculair (waar je met één oog door kijkt),
binoculair (voor beide ogen)
trinoculair (een binoculaire microscoop met een foto-tubus)
Stereo microscoop
Stereomicroscopen zijn uitgevoerd met twee oculairen. Je gebruikt beide ogen en het beeld is 3-dimensionaal. Stereomicroscopen hebben een relatief lage vergroting (20-40x) en zijn bijzonder geschikt voor het bekijken van grotere objecten zoals bijvoorbeeld bloemen, insecten, stenen/kristallen, micro-electronica, etc.
Wat is een goede vergrotingsfactor?
De vergroting wordt bepaald door de vergrotingsfactor van het oculair te vermenigvuldigen met die van het objectief. Een microscoop met een oculair van 10x en een objectief van 40x geeft dus als resultaat een vergroting van 400x. Je dient echter ook rekening te houden met het de grootte van het uiteindelijke beeldveld.
Wil je een vergroting van 600x dan kun je voor de beeldkwaliteit beter kiezen voor een optisch systeem bestaande uit een 10x vergrotend oculair in combinatie met een 60x vergrotend objectief. De combinatie bestaande uit een 15x vergrotend oculair met een 40x vergrotend objectief levert wel een groter beeldveld op, echter de resolutie (kwaliteit) van het beeld is minder.
Vergrotingen boven de 1000x klinken aardig, echter in praktijk zijn goede resultaten met zo'n hoge vergrotingsfactor bij optische microscopen niet realistisch. Het levert wazige beelden op welke vergelijkbaar zijn met een te veel uitvergrote foto met een lage resolutie.
Wat is een goed microscoop objectief?
Goede objectieven moeten minimaal voorzien zijn van achromatische lenzen. Dit lenstype corrigeert kleurafwijkingen. Microscopen met iets duurdere plan-achromaten geven een natuurlijker, scherper beeld over het gehele gezichtsveld. De objectieven zorgen voor het oplossend vermogen van de microscoop. Typische vergrotingen voor objectieven zijn 4x, 10x, 40x en 100x.
Wat is de functie van het oculair in een microscoop?
Het oculair is het lenzensysteem waar je door kijkt. Het oculair vergroot het beeld welke door het objectief is gevormd. Oculairen zijn doorgaans leverbaar met vergrotingsfactoren van 5, 10, 15 of 20x. De totale vergroting van een microscoop is de vergrotingsfactor van het objectief vermenigvuldigd met de vergrotingsfactor van het oculair. Een voorbeeld hiervan is 40 x 5 = 200x.
Een vergrotingsfactor van meer dan 400x is meestal overbodig. Alleen voor bepaalde hele kleine organismen zoals bijvoorbeeld bacteriën en schimmels kan een hogere vergroting soms nodig zijn. De meeste eencellige organismen zijn al goed te bekijken met een 200-400x vergroting. Bij de observatie van planten is een vergrotingsfactor van 40 tot maximaal 400x ruim voldoende.
Wanneer kies je voor een monoculaire of een binoculaire doorlicht microscoop?
Met een monoculaire microscoop zie je niet minder dan met een binoculaire microscoop. De duurdere binoculaire microscopen komen met name tot hun recht voor meer langdurige microscoop sessies. Als je het beeld alleen via een camera op een monitor of laptop gaat bekijken heb je aan een monoculaire microscoop voldoende. Het beeld welke je direct door een microscoop ziet zal echter altijd iets scherper zijn dan op een scherm. Een en ander is afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte camera en schermkwaliteit. De verwachting is dat dit verschil door technische innovaties steeds kleiner wordt. (vergelijkbaar met overgang van HD naar 4K resolutie van televisies)
×
Scroll naar boven
Chat met ons
Chat met ons
Heeft u vragen, twijfels of problemen? Wij zijn hier om u te helpen! Stel uw vraag in de hieronderstaande regel.
